Józef Poliwoda
Data urodzenia: 1902-03-16
Data śmierci: 1955-03-19
Zawód: urzędnik
Miejsce pochówku: Opole
Inskrypcja:
Brak danych
Życiorys:
Urodził się jako najstarszy syn Franciszka Poliwody i Franciszki Langosz. Pochodził ze znanej z działalności propolskiej rodziny Poliwodów z Wójtowej Wsi pod Opolem (obecnie – dzielnica Opola). W Wójtowej Wsi ukończył szkołę ludową, od najmłodszych lat do jego obowiązków należała pomoc w dziesięciohektarowym gospodarstwie rodziców. W Wójtowej Wsi uczestniczył w spotkaniach zakonspirowanej polskiej drużyny paramilitarnej, z której członkami w podgrupie „Linke” brał następnie udział w III powstaniu śląskim (1921) Po powstaniu podjął pracę jako górnik w kopalni Mysłowice.
Od 1922 r. był zatrudniony w polskim konsulacie w Bytomiu. W 1923 r. na drodze „aktu opcji” (wyboru, który przysługiwał Polakom zamieszkałym na terenie niemieckiego Górnego Śląska) otrzymał polskie obywatelstwo. W konsulacie pracował m.in.jako referent w dziale kart cyrkulacyjnych i jako kierownik referatu opieki nad obywatelami polskimi na Śląsku Opolskim. Podczas pracy w konsulacie w Bytomiu (1922-1931) działał także w organizacjach młodzieżowych, ruchu śpiewaczym, a nawet w klubie brydżowym.
Ożenił się z Jadwigą Demarczyk (córką Andrzeja Demarczyka, por. biogram), z którą miał pięcioro dzieci. Po przeniesieniu konsulatu polskiego do Opola (1931), w dalszym ciągu kontynuował pracę w tej placówce, był aktywny w polskich towarzystwach kulturalnych i sportowych (m.in. klub kręglarski i tenisowy). W 1937 roku został przeniesiony do konsulatu polskiego we Wrocławiu. Podczas wojny był pracownikiem konsulatu polski w Budapeszcie do czasu jego likwidacji. W tym czasie Józef Poliwoda był czynny w ruchu oporu na Węgrzech, działał w Wegiersko-Polskim Komitecie Opieki nad Uchodźcami. Aresztowany, został osadzony w obozie Tulln pod Wiedniem.
9.05.1945 zarejestrował się w Polskim Antyfaszystowskim Komitecie narodowym w Wiedniu, szybko powrócił do Opola, zatrudniając się przy tworzeniu polskiej administracji. Wkrótce przeniósł się do pracy w obszarze rolnictwa, zatrudniając się kolejno jako kierownik skupu zbóż w Białej Prudnickiej, GS Samopomoc Chłopska w Ozimku, Komprachcicach i Prószkowie, wreszcie – w Centrali Nasiennej w Opolu. Angażował się w pracę społeczną, m.in. był aktywnym członkiem Związku Weteranów Powstań Śląskich i Polskiego Związku b. Więźniów Politycznych (później wcielonego do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację).
Ważniejsze źródła:
Ludzie spod znaku Rodła, red. F.Hawranek, Opole 1973, s. 184-187.
Zofia Hajduk, Józef Poliwoda, „Wczoraj, Dzisiaj, Jutro” 1971, nr 1-2, s. 95-99.
Encyklopedia powstań śląskich, red. F. Hawranek et al., Opole 1982, s.413.
Wojciech Poliwoda, Wspomnienia 1913-1939, Opole 1974, s. 14, 26-27, 32, 34, 68-69, 84, 124, 154, 240.
Zdjęcia:
